Direktor Agencije za forenzička ispitivanja i vještačenja Radiša Samardžija ističe za Srnu da je ova agencija u protekloj godini ostvarila najbolјe rezultate od svog osnivanja, iako je svih dosadašnjih 15 godina suočena sa manjkom stručnog kadra.
Direktor Agencije za forenzička ispitivanja i vještačenja Radiša Samardžija ističe za Srnu da je ova agencija u protekloj godini ostvarila najbolјe rezultate od svog osnivanja, iako je svih dosadašnjih 15 godina suočena sa manjkom stručnog kadra.
- Primlјeno je 465 naredbi, što je porast u odnosu na isti period prošle godine za oko 55 odsto, realizovana su 432 predmeta forenzičkih ispitivanja i vještačenja /porast za oko 41 odsto/, tako da su forenzički ispitana i vještačena 3.074 uzorka - precizira Samardžija, analizirajući rad Agencije u prošloj godini.
Agencija je djelovala prema naredbama Tužilaštva BiH, Suda BiH, kantonalnih tužilaštava i sudova, okružnih tužilaštava, te okružnih i opštinskih sudova.
Najveći porast u broju primlјenih naredbi, ističe on, zabilјežila je laboratorija za vještačenje računarskih sistema, s obzirom na to da je trenutno jedina u BiH koja posjeduje licence za uređaje za analizu mobilnih telefona.
Prema njegovim riječima, zaposleni na poslovima forenzičkih ispitivanja i vještačenja svjedočili su 55 puta na sudskim ročištima u toku prošle godine.
- Institut za akreditovanje BiH, nakon razmatranja dostavlјene relevantne dokumentacije Agencije, donio je zaklјučak da je postupak produžavanja akreditacije obavlјen u skladu sa pravilima Sistema akreditovanja BiH, te u vezi s tim donio odluku o produživanju akreditacije Agenciji za naredne četiri godine - kaže Samardžija i podsjeća da je ova agencija bila prva forenzička institucija u BiH koja posjeduje ovu prestižnu međunarodnu akreditaciju kada je 2019. godine donesena odluka o akreditovanju laboratorijskih metoda Agencije.
POTREBNO PROŠIRITI AKREDITACIJU NA OBLAST ANALIZE DNK
On navodi da je Agencija podnijela zahtjev za proširenje područja akreditacije, i to iz oblasti analize DNK, što predstavlјa još jedan korak ka ispunjavanju uslova za pridruživanje EU.
Samardžija napominje da su interne analize obavlјene u onim laboratorijama Agencije čije su metode akreditovane, kao i u laboratorijama koje su u pripremi za proširenje akreditacije, pri čemu se vrši kontinuirano ažuriranje postojeće dokumentacije sistema upravlјanja kvalitetom putem donošenje novih i pobolјšanih dokumenata.
Prema njegovim riječima, u prošloj godini nastavlјene su aktivnosti na stvaranju uslova za sticanje članstva u Evropskoj mreži forenzičkih naučnih instituta /ENFSI/, a zaposleni Agencije na poslovima forenzičkih ispitivanja i vještačenja kontinuirano su učestvovali u sastancima i radu ekspertskih radnih grupa ove mreže kao pridruženi članovi.
- U protekloj godini sprovođene su i aktivnosti međuagencijske i međunarodne saradnje koje su se ogledale kroz realizaciju posjeta predstavnika međunarodne zajednice poput Međunarodne komisije za nestala lica, Ambasade Češke u BiH, atašea Ministarstva unutrašnjih poslova Španije za Srbiju, BiH i Crnu Goru, kao i predstavnika policijskih struktura Italije pri kancelariji Službe za međunarodnu policijsku saradnju dok je rukovodstvo Agencije uzelo učešće u Četvrtoj ministarskoj konferenciji "Sarajevo migrejšn dijalog", Devetoj regionalnoj konferenciji forenzičkih centara, te "Adrija sikjuriti samitu" - navodi Samardžija.
PLODNA I KORISNA MEĐUNARODNA SARADNјA
Takođe, dodaje on, delegacija Agencije za forenzička ispitivanja i vještačenja boravila je u trodnevnoj posjeti Odjelјenju za kriminalističko-tehnička ispitivanja i vještačenja pri Birou za javnu bezbjednost MUP-a Sjeverne Makedonije kada su održane veoma sadržajne i konstruktivne radne sesije o sistemima za upravlјanje učenjem, kao i o forenzičkim akreditacijama.
- Već nekoliko godina zaredom postala je redovna praksa da u okviru nastavnih programa studenti posjećuju Agenciju, pa su nam i tokom prošle godine u posjeti Agenciji boravili studenti Fakulteta za kriminalistiku, kriminologiju i bezbjednosne studije Univerziteta u Sarajevu i Fakulteta bezbjednosnih nauka iz Banjaluke, kao i Udruženje za promovisanje odgoja i obrazovanja "Sinapse" - kaže Samardžija.
Prema njegovim riječima, u dijelu međunarodne saradnje važno je podsjetiti da su zvaničnici Agencije boravili u studijskoj posjeti policijskim strukturama Španije.
Samardžija kao značajno ocjenjuje i saradnju Agencije sa Zavodom za izvršenje krivičnih sankcija, pritvora i drugih mjera BiH, što je rezultiralo potpisivanjem sporazuma o saradnji kojim se uređuje postupak i oblasti zajedničkog rada u pogledu korištenja kapaciteta Agencije u hemijskim i toksikološkim ispitivanjima.
- Takođe, sporazumne strane su potpisale i Protokol o tehničkim detalјima saradnje, koji je sastavni dio tog sporazuma, bezbjednosnim aspektima procesa osiguranja transporta materijala, detalјima predaje i preuzimanja materijala, te drugim relevantnim pitanjima za sprovođenje sporazuma - pojašnjava direktor Agencije za forenzička ispitivanja i vještačenja.
HRONIČNI PROBLEM - NEDOSTATAK STRUČNOG KADRA I MANјAK OSOBLjA
Samardžija navodi da je Agencija sve vrijeme suočena sa problemom nedovolјne kadrovske popunjenosti u odnosu na broj predviđenih radnih mjesta prema Pravilniku o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta, koja trenutno iznosi nešto više od 50 odsto.
To, naglašava on, znatno otežava sprovođenje svih planiranih aktivnosti i funkcionisanje Agencije u punom kapacitetu, zbog čega je neophodan prijem stručnog kadra, jer sa trenutnim brojem zaposlenih nije moguće izvršavati sve obaveze u roku.
- U Agenciji već sad imamo situaciju da broj naredbi prevazilazi kapacitete Agencije i po broju i po obimu vještačenja. U svrhu odobravanja popunjavanja novih radnih mjesta, Agencija se redovno obraćala nadležnim institucijama, ali do sada nije ostvaren pozitivan napredak na tom polјu - navodi Samardžija.
On pojašnjava da je budžetski zahtjev Agencije uvijek znatno viši od sredstava koja se odobravaju za sprovođenje minimalnih radnih aktivnosti, a primjer za to je činjenica da je Agencija za 2024. godinu tražila sredstva u iznosu od 3.891.000 KM, a odobrena su u iznosu od 2.163.000 KM, dok je ukupan iznos potreban za dalјe opremanje 4.926.000 KM, a za kapitalne izdatke u istoj godini odobreno je 240.000 KM.
Samardžija najavlјuje da je planska orijentacija Agencije i u ovoj godini dalјe uspostavlјanje i sprovođenje zakonom propisanih nadležnosti kroz uspostavlјanje novih laboratorijskih kapaciteta, uspješno funkcionisanje postojećih laboratorija, njihova modernizacija i dalјe opremanje.
- Sve to je s cilјem što kvalitetnijih i opsežnijih vještačenja s posebnim akcentom na stvaranje uslova za međunarodnu razmjenu forenzičkih podataka i standardizaciju forenzičkih aktivnosti definisanih Prumskim sporazumom, što je jedan od uslova za ulazak BiH u EU, a tiče se analize DNK i daktiloskopskih vještačenja - navodi on i dodaje da će težište biti i na uspostavlјanju novih laboratorijskih kapaciteta, a s cilјem sprovođenja zakonom propisane nadležnosti, u ovom slučaju balističkih i mehanoskopskih vještačenja, kao i vještačenja požara i eksplozija.
NEOPHODNA KONKRETNA PODRŠKA NADLEŽNIH INSTITUCIJA BiH
Prema njegovim riječima, predviđeni razvoj Agencije osjetno je usporen zbog moratorijuma na zapošlјavanje u institucijama BiH, a cilј Agencije, da se u paralelnim procesima obavlјa nabavka sofisticirane opreme i zapošlјava stručni kadar koji će raditi na toj opremi, nemoguće je sprovesti.
- Stavlјanjem u funkciju svih zakonom predviđenih laboratorijskih kapaciteta Agencije i zapošlјavanjem stručnog kadra ojačaće institucija koja će svojim radom, znanjem i tehničkom opremlјenošću maksimalno doprinositi efikasnijem funkcionisanju tužilaštava i sudova u rješavanju složenih predmeta pružajući kvalitetnu uslugu iz oblasti forenzičkih ispitivanja i vještačenja, a što će dovesti do znatne uštede budžetskih sredstava koja se izdvajaju za vještačenja u laboratorijama drugih država - ukazuje Samardžija.
Tekst preuzet sa www.rtrs.tv
